Sau gần 40 năm thực hiện công cuộc đổi mới, xây dựng, phát triển đất nước theo con đường chủ nghĩa xã hội, đất nước ta đã gặt hái được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, tạo thế, tạo đà đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Song, trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay, những tác động của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và làn sóng chuyển đổi số đang tạo ra những thay đổi hết sức sâu sắc trong quan điểm quản trị quốc gia, việc xây dựng một bộ máy nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả trở thành một nhiệm vụ khách quan và cấp thiết. Với tầm nhìn chiến lược và bản lĩnh chính trị vững vàng, Đảng ta đã khởi xướng và triển khai thực hiện tinh gọn bộ máy, đổi mới hệ thống chính trị - một chủ trương mang tính cách mạng, nhằm tạo ra một hệ thống quản trị linh hoạt, nâng cao hiệu quả phục vụ người dân và doanh nghiệp, đồng thời khẳng định vai trò lãnh đạo toàn diện của Đảng trong sự nghiệp đổi mới đất nước. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, đã và đang có không ít những luận điệu xuyên tạc, bóp méo bản chất chính trị của cuộc cách mạng này nhằm mục đích làm lung lay niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, vào con đường đi lên chủ nghĩa xã hội mà dân tộc ta đã lựa chọn. Do đó, việc nhận diện và phản bác lại những luận điệu sai trái là trách nhiệm của mỗi cán bộ, đảng viên và nhân dân cả nước.

Tính tất yếu và cơ sở lý luận, thực tiễn của việc tinh gọn bộ máy, đổi mới hệ thống chính trị

Không phải ngẫu nhiên mà trong bối cảnh hiện nay Đảng ta lại quyết tâm thực hiện tinh gọn bộ máy, đổi mới hệ thống chính trị mạnh mẽ đến vậy. Nếu xâu chuỗi lại các sự kiện lịch sử, có thể thấy việc tinh gọn bộ máy là tư tưởng xuyên suốt, bắt đầu từ khi dựng nước và trong suốt quá trình giữ nước của dân tộc. Cơ sở lý luận khoa học trực tiếp của việc tinh gọn bộ máy chính trị hiện nay chính là Chủ nghĩa Mác - Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Sau khi Cách mạng tháng Mười Nga thành công, nhiệm vụ xây dựng tổ chức bộ máy chính quyền của chế độ xã hội mới đặt ra hết sức cấp bách. Trên cơ sở kế thừa, tiếp thu và phát triển tư tưởng của C.Mác và Ăng-ghen trong thời đại mới, V.I.Lenin đã có nhiều cống hiến về tổ chức, xây dựng chính quyền nhà nước xã hội chủ nghĩa. Theo V.I.Lenin, xây dựng tổ chức hệ thống chính trị phải tập trung vào tinh giản bộ máy, không nên và không thể để một bộ máy quá cồng kềnh, trong đó, vấn đề trọng tâm nằm ở việc chọn người và kiểm tra sự chấp hành công tác trong thực tế. Trên cở sở tiếp thu có chọn lọc và vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lenin về xây dựng, cải tiến bộ máy nhà nước vào điều kiện thực tiễn của Việt Nam, ngay từ những ngày đầu xây dựng chính quyền cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhận thức rõ tầm quan trọng, tính cấp thiết, nội dung và phương thức tinh giản bộ máy. Theo Người, triệt để và đồng bộ giảm bớt những tổ chức, những khâu trung gian và cá nhân không cần thiết là biện pháp trước mắt để tiết kiệm nguồn lực cho phát triển đất nước, đặc biệt trong điều kiện bộ máy quản lý hành chính còn cồng kềnh, hoạt động thiếu hiệu quả, tốn kém ngân sách. Ngay từ Đại hội XII, đặc biệt là tại Hội nghị Trung ương 6 (khóa XII), Đảng ta đã xác định tinh gọn tổ chức bộ máy là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của công cuộc đổi mới đất nước. Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 đã đề ra các giải pháp toàn diện, từ sắp xếp tổ chức, chức năng nhiệm vụ, tinh giản biên chế đến đổi mới hoạt động của các cơ quan trong hệ thống chính trị.

Sau hơn 7 năm thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả đã cho thấy những chuyển biến tích cực trong đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị. Tuy nhiên, nếu nhìn nhận một cách khách quan thì so với các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới, bộ máy hành chính của nước ta vẫn còn khá cồng kềnh, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và mối quan hệ giữa một số tổ chức, cơ quan còn chưa rõ ràng, chồng chéo, hoạt động chưa thật sự hiệu quả, gây lãng phí và kìm hãm sự phát triển. Chính vì lẽ đó, tại Hội nghị Trung ương Đảng Khóa XIII, Tổng Bí thư Tô Lâm đã tiếp tục nhấn mạnh việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy là vấn đề đặc biệt hệ trọng, tác động đến sự phát triển của đất nước, tâm tư tình cảm, quyền lợi của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức trong hệ thống chính trị. Theo đó, Bộ Chính trị đã thể hiện quyết tâm sớm hoàn thiện Nghị quyết số 18 làm cơ sở báo cáo Trung ương, tiếp tục thực hiện sắp xếp, hoàn thiện tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, trước hết là các cơ quan Trung ương, xem đây là công việc cần phải làm nhanh, làm sớm, hoàn thành trước Đại hội Đảng lần thứ XIV. Có thể nói, việc tinh gọn bộ máy, đổi mới hệ thống chính trị không chỉ là sự lựa chọn đúng đắn mà còn là một bước đi quan trọng, có cơ sở khoa học, thực tiễn rõ ràng, thể hiện rõ tư duy đổi mới của Đảng.

Những kết quả bước đầu và ý nghĩa chiến lược của cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy, đổi mới hệ thống chính trị

Sau thời gian triển khai quyết liệt, công cuộc tinh gọn bộ máy đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Nhiều địa phương đã thực hiện sáp nhập các đơn vị hành chính, hợp nhất các cơ quan có chức năng tương đồng giữa Đảng và chính quyền như Văn phòng cấp ủy - Hội đồng nhân dân - Ủy ban nhân dân, Ban Tuyên giáo - Phòng văn hóa thông tin, Ban tổ chức - Phòng nội vụ,… Việc thực hiện thí điểm mô hình chính quyền đô thị tại TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội và Đà Nẵng bước đầu đã tinh giảm đầu mối và gia tăng hiệu quả điều hành. Về nhân sự, số lượng nhân sự trong biên chế hưởng lương từ ngân sách nhà nước giảm mạnh, đồng thời, chất lượng đội ngũ tại các đơn vị đã được nâng lên theo hướng tinh - gọn - chuyên nghiệp. Việc đánh giá cán bộ dựa trên kết quả thực hiện nhiệm vụ thực tế đang dần thay thế cho tư duy cào bằng. Có thể thấy, đây là một bước tiến quan trọng trong quá trình xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, nâng cao năng lực quản trị và đảm bảo tính minh bạch trong điều hành. Những kết quả bước đầu nói trên đã cho thấy tính đúng đắn trong đường lối của Đảng, khẳng định bản lĩnh chính trị và năng lực cải cách của Đảng trong quá trình lãnh đạo đất nước.

Nhận diện và phản bác những luận điệu sai trái, xuyên tạc của các thế lực thù địch về cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy, đổi mới hệ thống chính trị

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, công cuộc tinh gọn bộ máy cũng không tránh khỏi những yếu tố làm cản trở tiến trình vận hành. Cụ thể, các thế lực thù địch, cơ hội và các thành phần chống phá chính trị vẫn luôn cố ý tìm cách xuyên tạc, bóp méo sự thật, đưa ra những luận điệu sai trái về chủ trương tinh gọn bộ máy nhằm mục đích gây hoài nghi, làm lung lay niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng. Đặc biệt, trong bối cảnh của cách mạng công nghệ số, không gian mạng trở thành môi trường hết sức thuận tiện cho các thế lực thù địch thực hiện hành vi xuyên tạc. Theo báo cáo của We are Social, tính đến tháng 2/2025, Việt Nam có 78,8% tổng dân số sử dụng internet, do đó, những thông tin lệch lạc, sai trái thông qua kênh tiếp cận này sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ đến nhận thức của người dân nếu không được trang bị đầy đủ kiến thức.

Có ý kiến cho rằng, “Tinh gọn là biểu hiện của khủng hoảng hệ thống, suy yếu vai trò lãnh đạo của Đảng”. Đây là một luận điệu ngụy biện, đánh tráo khái niệm. Tinh gọn bộ máy là chủ trương đã có từ những ngày đầu của công cuộc đổi mới đất nước, chủ trương đó đã ngày càng được cụ thể hóa vào trong Nghị quyết của Đại hội Đảng các nhiệm kỳ, cho thấy định hướng hết sức rõ ràng của Đảng và Nhà nước trong tâm thế hoàn toàn chủ động. Đó không phải là một phản ứng tức thời, bị động do khủng hoảng hay suy yếu khả năng lãnh đạo của Đảng. Việc ban hành hàng loạt các nghị quyết, đề án từ Trung ương đến địa phương trong suốt thời gian qua là minh chứng cho năng lực điều hành và khả năng tự điều chỉnh tích cực của Đảng ta trong vai trò lãnh đạo đất nước, thích ứng với từng điều kiện và bối cảnh cụ thể, đó là một dấu hiệu rõ nét của sự trưởng thành trong đường lối của Đảng.

Có ý kiến lại cho rằng “Cải cách là cái cớ để loại bỏ những cán bộ dám phản biện, phục vụ lợi ích nhóm”. Thực tế cho thấy, quá trình thực hiện tinh giản biên chế hiện nay được thực hiện trên nguyên tắc công khai, minh bạch, dựa trên kết quả đánh giá công việc thực tế, đạo đức nghề nghiệp và khả năng đáp ứng yêu cầu của tổ chức. Đảng và Nhà nước luôn khuyến khích và ghi nhận những ý kiến đóng góp, phản biện khoa học mang tính xây dựng, có khả năng ứng dụng thực tiễn và xem đây là kênh tiếp nhận thông tin quan trọng trong quá trình điều chỉnh chính sách. Do đó, việc tinh giản cán bộ trong biên chế nhưng không đủ năng lực là một trong những yếu tố quan trọng để thanh lọc và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, góp phần nâng cao hiệu quả phục vụ nhân dân, đồng thời, nguồn ngân sách nhà nước dùng trong chi lương cán bộ sẽ được sử dụng đúng người, đúng đối tượng, không lãng phí.

Ngoài ra, cũng có luận điệu xuyên tạc “Tinh gọn bộ máy chỉ là hình thức, không thực chất!”. Từ thực tế triển khai các mô hình thí điểm đô thị và nông thôn đã cho thấy việc tinh gọn bộ máy đem lại hiệu quả thiết thực, cắt giảm được nhiều thủ tục hành chính, tiết kiệm rất nhiều thời gian, công sức của nhân dân, gia tăng khả năng phục vụ của các đơn vị. Công tác nhân sự tại các cơ quan, tổ chức dần được chú trọng về chất hơn; quy trình tuyển dụng ngày càng chặt chẽ, có tính chọn lọc đã nâng cao chất lượng đầu vào của đội ngũ người lao động trong giai đoạn mới; công tác đánh giá cán bộ dựa trên kết quả làm việc thực tế, trên cơ sở đó đơn vị có thể chủ động bố trí cán bộ phù hợp với vị trí công việc và yêu cầu công tác. Tất cả đều là minh chứng cho sự chuyển biến thực chất và ngày càng có chiều sâu. Quá trình tinh gọn bộ máy là một hành trình dài hơi, cần có lộ trình rõ ràng và không thể tùy tiện, tuy nhiên, chúng ta cũng không thể phủ nhận những hiệu quả tích cực mà nó mang lại cho các cơ quan, tổ chức các cấp.

Nguy hiểm hơn, đã có luận điệu cho rằng “Tinh gọn là dấu hiệu lung lay của chế độ xã hội chủ nghĩa”. Đây là luận điệu mang tính phản động hết sức đáng lên án. Ngay từ đầu, việc tinh gọn tổ chức bộ máy đã được xác định là một phần của tiến trình xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa - nơi quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân, nhà nước do nhân dân làm chủ, nhân dân giám sát. Bản chất của công cuộc tinh gọn bộ máy cũng là lấy nhân dân làm gốc, coi việc phục vụ nhân dân là trên hết. Vì lẽ đó, cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy không phải là dấu hiệu lung lay của chế độ xã hội chủ nghĩa mà ngược lại, nó còn làm sâu sắc thêm bản chất của mô hình xã hội chủ nghĩa: xây dựng nhà nước của dân, do dân, vì dân, công bằng, minh bạch và hiệu quả.

Trên thực tế vẫn còn tồn tại nhiều luận điệu xuyên tạc, thông tin sai lệch và chống phá chính trị khác về cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy, đổi mới hệ thống chính trị. Tất cả đều nhằm mục đích bôi xấu chế độ, hạ thấp vai trò lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, kích động tâm lý tiêu cực, gây hoang mang dư luận và làm suy giảm lòng tin của các tầng lớp nhân dân vào cuộc cách mạng này. Bên cạnh đó, bằng chiêu bài cũ, các thế lực chống phá Đảng và Nhà nước cũng lợi dụng việc một số lãnh đạo, cán bộ, đảng viên vi phạm pháp luật trong thời gian qua để xuyên tạc về chất lượng bộ máy tổ chức chính trị của Đảng, qua đó kích động dư luận không tốt, lấy một bộ phận nhỏ vi phạm làm ảnh hưởng tới uy tín của một tổ chức, hệ thống. Nguy hiểm hơn, chúng ta cũng có thể bắt gặp những bài viết chứa thông tin tiêu cực, kích động về việc kỳ thị dân tộc, vùng miền khi thực hiện sáp nhập các đơn vị hành chính địa phương. Xuất phát từ quyền lợi cá nhân trước mắt, một bộ phận người dân chưa đả thông tư tưởng sẽ hiểu sai bản chất của công cuộc tinh gọn bộ máy, gây hoang mang và nảy sinh tâm lý mất đoàn kết. Không chỉ trên các trang mạng trong nước, lợi dụng việc chúng ta thực hiện sắp xếp, tinh gọn bộ máy, sáp nhập các đơn vị hành chính, không ít các quan điểm phản động trên trang mạng nước ngoài cũng đưa ra luận điệu như “Tinh gọn bộ máy là thời điểm để cắt giảm lực lượng quân đội, công an, qua đó giảm chi tiêu ngân sách nhà nước”. Đây là một âm mưu thâm độc của các thế lực thù địch với mục tiêu nhắm vào là làm lung lay ý chí, giảm sức chiến đấu của lực lượng an ninh, quốc phòng, lực lượng bảo vệ Tổ quốc.

Có thể thấy, không gian mạng là môi trường chống phá chính của các thế lực thù địch hiện nay bởi tính dễ dàng thâm nhập, tốc độ lan truyền nhanh và chưa có cơ chế quản lý chặt chẽ. Nhiều bài viết có thể chứa nội dung phản động, công kích tiêu cực, song lại mang vỏ bọc của chính luận sẽ là một mũi tên âm thầm đánh vào những người thiếu nhận thức, thiếu tỉnh táo, dễ bị lôi kéo. Đứng trước rất nhiều mối hiểm nguy đó, mỗi người dân, cán bộ, Đảng viên, đặc biệt là thế hệ trẻ - thế hệ tham gia và tiếp cận nhiều nhất với không gian mạng, cần trang bị cho bản thân kiến thức đầy đủ để không bị lung lay ý chí, tư tưởng dù ở trong hoàn cảnh nào. Chúng ta cần nhận thức sâu sắc được con đường phát triển đất nước, từ thực tiễn 40 năm đổi mới đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng đã chứng minh được sự sáng suốt và đúng đắn trong đường lối. Đất nước ta đã thoát ra khỏi cuộc khủng hoảng kinh tế - xã hội cho đến hôm nay “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như hôm nay. Tất cả là nhờ vào tư duy đổi mới, tinh thần đổi mới, dám nghĩ, dám làm, dám nhìn thẳng vào sự thật để vươn lên của Đảng và Nhà nước ta” - theo lời của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Chúng ta cần hiểu rõ, cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy, đổi mới hệ thống chính trị, việc sáp nhập đơn vị hành chính các cấp đang được Đảng và Nhà nước triển khai với niềm tin tưởng và ủng hộ rất lớn từ các tầng lớp nhân dân. Tổng Bí thư Tô Lâm cũng đã nhiều lần nhấn mạnh rằng, tất cả lợi ích từ cuộc cách mạng này đều thuộc về nhân dân, vì nhân dân và sự phát triển của dân tộc. Những nguồn lực tiết kiệm được từ công cuộc tinh gọn bộ máy sẽ để phục vụ cho mục tiêu phát triển đất nước. Đồng thời, sau khi có bộ máy gọn nhẹ, sẽ tạo đà cho đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Khi thấu hiểu sâu sắc bản chất của cuộc cách mạng này, chúng ta hoàn toàn có đủ cơ sở để dễ dàng nhận diện, tỉnh táo và kiên quyết đấu tranh trước những thông tin sai lệch của các thế lực thù địch, giữ vững lòng tin và ủng hộ tuyệt đối vào đường lối và sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước.

Những thách thức đặt ra trong công cuộc tinh gọn bộ máy, đổi mới hệ thống chính trị

Công cuộc tinh gọn bộ máy đã được triển khai từ cách đây hơn 7 năm, song chưa bao giờ thể hiện rõ sự quyết liệt như hiện nay. Nếu nhìn nhận một cách khách quan, việc thực hiện cải cách tinh gọn này cũng phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức. Trước hết là tư tưởng bảo thủ, ngại thay đổi của một bộ phận cán bộ dẫn đến né tránh trách nhiệm và thiếu quyết liệt trong hành động. Một số địa phương chưa thật sự vào cuộc do tâm lý e ngại mất chức quyền, mất vị trí lãnh đạo sau khi tổ chức lại bộ máy. Bên cạnh đó, việc xác định lại chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan sau sáp nhập còn nhiều lúng túng dẫn tới chưa có sự thay đổi triệt để trong tổ chức và cách thức làm việc. Trong công tác nhân sự, việc đánh giá năng lực còn nặng về cảm tính, thiếu tiêu chí định lượng hoặc công cụ đo lường để đánh giá năng lực cán bộ; cơ chế, chính sách trong khuyến khích động viên hay kỷ luật, xử lý cán bộ vi phạm chưa có thể chế rõ ràng; quy chế tuyển dụng chưa thật sự thay đổi, hoặc vẫn còn tồn tại những tiêu cực trong công tác tuyển dụng dẫn đến chưa có được chốt sàng lọc hiệu quả từ nguồn lực đầu vào. Và quan trọng hơn, cải cách bộ máy trong giai đoạn này cũng đòi hỏi nhiều sự đầu tư về hạ tầng công nghệ thông tin, chuyển đổi số và đào tạo nguồn nhân sự hiện hữu, đây là thách thức lớn nhất và cũng là một trong những nguyên nhân dẫn tới sự không đồng đều trong kết quả triển khai công tác tinh gọn bộ máy giữa các địa phương do nguồn lực có thể không tương đồng.

Giải pháp triển khai hiệu quả cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Để cuộc cách mạng tinh gon bộ máy tiếp tục được triển khai theo hướng gia tăng chiều sâu, chúng ta cần thực hiện đồng bộ, hài hòa, trên cơ sở vừa đổi mới, vừa kế thừa các giải pháp cụ thể sau:

Một là, hoàn thiện thể chế pháp luật về tổ chức bộ máy, có sự phân cấp, phân quyền rõ ràng, tập trung sắp xếp các vị trí chức năng hiệu quả, tạo cơ sở pháp lý ổn định cho các mô hình tổ chức mới sau khi tinh gọn.

Hai là, tiếp tục chú trọng công tác cán bộ. Thực hiện tinh giản biên chế theo hướng giảm số lượng nhưng gia tăng chất lượng đội ngũ cán bộ, minh bạch hóa công tác đánh giá cán bộ, có cơ sở tinh giản những người yếu kém, thu hút người tài giỏi. Không ngừng tổ chức đào tạo, nâng cao năng lực chuyên môn, phẩm chất đạo đức, kỹ năng nghiệp vụ và tinh thần phục vụ cho đội ngũ cán bộ.

Ba là, phát huy tối đa mọi nguồn lực của cách mạng công nghệ số. Tăng cường ứng dụng khoa học, công nghệ thông tin, phát triển hoàn thiện các kênh chính phủ điện tử, số hóa dữ liệu hành chính để gia tăng trải nghiệm cho người dân, giảm thủ tục hành chính và nâng cao hiệu quả phục vụ trong lĩnh vực công. Bên cạnh đó, cần có cơ chế siết chặt trong quản lý không gian mạng, nghiên cứu xây dựng các hàng rào số để sàng lọc nguồn tin không chính thống, sai lệch trước khi thông tin được đăng tải. Việc ngăn chặn thông tin tiêu cực từ gốc sẽ đem lại hiệu quả đáng kể trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong quần chúng, nhân dân.

Bốn là, cần đẩy mạnh công tác giáo dục tư tưởng, tuyên truyền thông qua các nguồn tin chính thống của Đảng và Nhà nước đến các tầng lớp nhân dân để tạo tiền đề vững chắc, củng cố nền tảng tư tưởng đúng đắn trong mỗi người dân. Từ đó, ai cũng có thể nhận diện và đủ bản lĩnh để phản bác, đấu tranh chống lại những luận điệu sai trái. Trong đó, bộ phận cán bộ, Đảng viên cần nhận thức rõ vai trò nòng cốt của mình trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Năm là, cần dựa vào nhân dân, lắng nghe nhân dân, sẵn sàng tiếp thu những ý kiến phản biện khoa học, đúng đắn của nhân dân, các chuyên gia trên nhiều lĩnh vực với tinh thần cầu thị, khách quan để không ngừng cải tiến phương thức cải cách, tránh để công cuộc tinh gọn chỉ mang tính hình thức.

Tài liệu tham khảo:

(1) Nghị quyết 18-NQ/TW ngày 25/10/2017, Hội nghị Trung ương 6 khóa XII: “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”.

(2) TS. Nguyễn Sĩ Dũng (2025), “Sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, giảm tầng nấc trung gian, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả lãnh đạo, quản lý”, Tạp chí cộng sản.

(3) Trần Mai Hương (2024), “Cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy: mục tiêu, thách thức và cơ hội”, Báo Nhân dân.